سجده و احکام آن (اجوبة الاستفتائات)
س ۴۸۹. سجده و تیمّم بر سیمان و موزائیک چه حکمی دارد؟
ج. سجده و تیمّم بر آن دو اشکال ندارد. اگرچه احوط ترک تیمّم بر سیمان و موزائیک است.
س ۴۹۰. آیا گذاشتن دست ها هنگام نماز بر موزائیکی که دارای سوراخ های ریزی است، اشکال دارد؟
ج. اشکال ندارد.
س ۴۹۱. آیا سجده بر مهر که سیاه و چرک شده، به طوری که لایه ای از چرک روی آن را پوشانده و مانع چسبیدن پیشانی روی مهر است، اشکال دارد؟
ج. اگر چرک روی مهر به مقداری باشد که حائل بین پیشانی و مهر شود، سجده و نماز باطل است.
س ۴۹۲. آیا بر زنی که هنگام سجده بر مهر، پیشانی وی به خصوص جای سجده با حجاب پوشیده شده است، اعاده نمازهایش واجب است؟
ج. اگر هنگام سجده متوجه وجود حائل نبوده، اعاده بر او واجب نیست.
س ۴۹۳. زنی هنگام سجده، سر خود را روی مهر گذاشته، متوجه می شود که پیشانی وی به طور کامل با مهر تماس ندارد، زیرا چادر یا روسری وی مانع از تماس کامل پیشانی با مهر است، لذا سرش را از روی آن بلند کرده و بعد از رفع مانع دوباره روی مهر گذاشته است، نماز او چه حکمی دارد؟ اگر عمل وی سجده مستقلی محسوب شود، نمازهایی که خوانده است، چه حکمی دارد؟
ج. واجب است بدون این که سر خود را از زمین بلند کند، پیشانی اش را حرکت دهد یا مانع را از زیر پیشانی بکشد تا حداقل به اندازه سر انگشت روی مهر قرار بگیرد. اگر بلند کردن پیشانی از زمین برای سجده روی مهر بر اثر جهل یا فراموشی بوده و این عمل را فقط در یکی از دو سجده یک رکعت انجام می داده، نمازش صحیح است و اعاده واجب نیست. ولی اگر این کار با علم و عمد بوده و یا در هر دو سجده یک رکعت آن را انجام داده، نمازش باطل و اعاده آن واجب است.
س ۴۹۴. در سجده باید هفت عضو از بدن روی زمین باشد، ولی ما به خاطر وضیعت خاص جسمی که داریم، قادر به انجام این کار نیستیم، زیرا از معلولین جنگی که از صندلی چرخدار استفاده می کنند، هستیم و برای نماز یا مهر را به طرف پیشانی بلند می کنیم و یا آن را روی دسته صندلی چرخدار گذاشته و بر آن سجده می کنیم، آیا این کار صحیح است یا خیر؟
ج. اگر قادر به گذاشتن مهر روی دسته صندلی چرخدار یا چیز دیگر مانند بالشت یا چهار پایه و سجده بر آن هستید، باید سجده را بدین نحو انجام دهید و نماز شما صحیح است. در غیر این صورت باید آن را با دست بلند کنید و پیشانی را بر آن بگذارید و اگر اصلاً نمی توانید خم شوید، باید به جای سجده کردن، با سر اشاره کنید و اگر به این صورت هم نمی توانید، با چشم اشاره کنید.
س ۴۹۵. سجده بر سنگ فرش مرمر مشاهد مشرفه چه حکمی دارد؟
ج. سجده بر سنگ مرمر اشکال ندارد.
س ۴۹۶. آیا جایز است هنگام سجده علاوه بر انگشت بزرگ پا، بعضی از انگشتان دیگر آن را هم بر زمین بگذاریم؟
ج. اشکال ندارد.
س ۴۹۷. امروزه مهری برای نماز ساخته شده که با شمارش رکعت ها و سجده های نمازگزار باعث می شود تا حدی شک او برطرف گردد. با توجه به این که هنگام گذاشتن پیشانی روی آن، مهر به خاطر دستگاه فلزی که زیر آن نصب شده است، به سمت پایین حرکت می کند، آیا با این توصیف سجده بر آن صحیح است؟ امیدواریم نظر شریف خود را بیان فرمایید.
ج. اگر محل گذاشتن پیشانی از چیزهایی باشد که سجده بر آن صحیح است و پس از گذاشتن پیشانی ثابت و بی حرکت بماند، سجده بر روی آن اشکال ندارد.
س ۴۹۸. هنگام نشستن بعد از سجده کدام پا روی دیگری گذاشته می شود؟
ج. مستحبّ است که بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد.
س ۴۹۹. در سجده و رکوع بعد از قرائت ذکر واجب، گفتن چه ذکری افضل است؟
ج. تکرار همان ذکر واجب و بهتر است که به عدد فرد ختم شود، و در سجده علاوه بر آن چه گفته شد، صلوات و دعا برای حاجت های دنیا و آخرت مستحبّ است.
س ۵۰۰. شنیدن آیاتی که سجده در اثر شنیدن آنها واجب می شود از نوارهای قرآن که از ضبط صوت یا صدا و سیما پخش می شود چه حکمی دارد؟
ج. در فرض مرقوم، سجده واجب است.
