سجده سهو
مسأله ۳۸۹) نمازگزار باید در سه مورد، بعد از سلام نماز دو سجده سهو (طبق دستوری که بیان می شود) به جا آورد:
۱. بین نماز، سهواً حرف بزند.
۲. در نماز چهار رکعتی، بعد از سجده دوم، شک کند چهار رکعت خوانده است یا پنج رکعت.
۳. تشهد را فراموش کند.
در دو مورد هم بنا بر احتیاط واجب باید دو سجده سهو به جا آورد:
۴. یک سجده را فراموش کند.
۵. در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً سلام دهد.
مسأله ۳۹۰) احتیاط مستحب است که برای هر زیادی و نقصی (غیر از موارد مذکور) که سهواً در نماز پیش می آید و بعد از محل آن متوجه می شود دو سجدة سهو به جا آورد؛ مانند اینکه سهواً تسبیحات اربعه را نگوید و در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید.
نماز / سجده سهو / كلام سهوی
کلام سهوی
مسأله ۳۹۱) اگر ناخواسته یا به خیال اینکه نماز تمام شده حرف بزند، باید دو سجده سهو به جا آورد.
مسأله ۳۹۲) برای حرفی که از آه کشیدن و سرفه پدید می آید، سجدة سهو واجب نیست؛ ولی اگر مثلاً ناخواسته «آخ» یا «آه» بگوید، باید سجده سهو به جا آورد.
مسأله ۳۹۳) اگر کلمه ای را که غلط خوانده، دوباره به طور صحیح بخواند، برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست.
مسأله ۳۹۴) اگر در نماز سهواً چندین کلمه حرف بزند، اما طوری باشد که تمام آنها، یک بار حرف زدن به حساب آید، دو سجده سهو کافی است.
نماز / سجده سهو / سلام بى جا
سلام بی جا
مسأله ۳۹۵) اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً بگوید: «السلام علینا و علی عباد اللَّه الصالحین» یا بگوید: «السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته»، بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو به جا آورد؛ ولی اگر سهواً مقداری از سلام را بگوید، احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
مسأله ۳۹۶) اگر در جایی که نباید سلام دهد، سهواً هر سه سلام را بگوید، به جا آوردن دو سجده سهو کافی است.
نماز / سجده سهو / سجده يا تشهد فراموش شده
سجده یا تشهد فراموش شده
مسأله ۳۹۷) اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید، باید فوراً بنشیند و سجده یا تشهد را به جا آورد.
مسأله ۳۹۸) اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و در رکوع رکعت بعد یا بعد از آن متوجه شود، باید بعد از سلام نماز، سجده را و بنابر احتیاط واجب تشهد را قضا کند و بعد از آن برای تشهد دو سجده سهو و برای سجده نیز بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو انجام دهد.
نماز / سجده سهو / دستور سجده سهو
دستور سجده سهو
مسأله ۳۹۹) برای سجدة سهو، باید بعد از سلام نماز، فوراً به نیّت سجدة سهو، پیشانی را بر چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بنابر احتیاط بگوید: «بسم اللَّه و باللَّه، السلام علیک ایها النّبیُّ و رحمة اللَّه و برکاته» سپس سر از سجده بردارد و دوباره به سجده رود و ذکر را تکرار کند و پس از آن تشهد بخواند و سلام دهد.
نماز / سجده سهو / احكام سجده سهو
احکام سجده سهو
مسأله ۴۰۰) اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً به جا نیاورد، گناه کرده و واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و اگر سهواً به جا نیاورده باشد، هر وقت که یادش آمد، باید فوراً انجام دهد و در هر صورت لازم نیست نماز را دوباره بخواند.
نماز / قضاى سجده و تشهد فراموش شده
مسأله ۴۰۱) اگر یکی از کارهای واجب نماز که رکن نیست، سهواً ترک شود، نماز باطل نمی شود و قضای آن هم لازم نیست؛ مگر در سجده و بنابر احتیاط واجب در تشهد که باید قضای آن دو بعد از نماز انجام شود.
مسأله ۴۰۲) اگر یکی از سجده ها را سهواً ترک کند و در رکوع رکعت بعد یا بعد از آن بفهمد، باید پس از نماز، قضای آن را به جا آورد.
مسأله ۴۰۳) اگر تشهد را فراموش کند و در رکوع رکعت بعد یا پس از آن متوجه شود، نمازش باطل نیست؛ ولی بنابر احتیاط واجب باید پس از سلام نماز، قضای آن را به جا آورد.
مسأله ۴۰۴) در قضای سجده و تشهدی که بعد از نماز به جا می آورند، باید تمام شرایط نماز؛ مانند پاک بودن بدن و لباس، رو به قبله بودن و سایر شرایط، رعایت شود.
مسأله ۴۰۵) کسی که پس از سلام نماز، قضای تشهد را به جا می آورد، لازم نیست بعد از قضای تشهد، سلام بدهد و کسی هم که قضای سجده را به جا می آورد لازم نیست که بعد از آن تشهد و سلام را بگوید.
مسأله ۴۰۶) اگر در فاصله بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد، یکی از مبطلات نماز را انجام دهد، مانند اینکه روی از قبله برگرداند، باید قضای سجده و تشهد را به جا آورد و نمازش صحیح است.
مسأله ۴۰۷) کسی که باید سجده یا تشهد را قضا کند، اگر برای کار دیگری هم سجده سهو بر او واجب شود، باید بعد از نماز، اوّل سجده یا تشهد را قضا کند، سپس سجده های سهو را به جا آورد.
