دوره مهارت های زندگی مشترک –۴۲.خوش اخلاقی

کانال ایتا شیعه کوئست: @shiaquest_net

بسم الله الرحمن الرحیم
کارشناس: استاد عباسی ولدی
عنوان: خوش اخلاقی

کسی که نشانه های خوش اخلاقی را بداند می تواند خودش را امتحان کند که آیا خوش اخلاق است یا خیر؟
شخصی از امام صادق (ع) درباره نشانه های خوش اخلاقی و به نوعی تعریف خوش اخلاقی پرسید؟

حضرت فرمودند: خوش اخلاقی سه نشانه دارد:

• یکم:در برابر دیگران متواضع باشید.
• دوم:کلام شما برای دیگران گوارا و دلنشین باشد.
• سوم:با دیگران با روی خوش برخورد کنید.

سه نشانه بسیار مهم! همگی آماده این باشیم که همین الآن بدون تعصب خودمان را امتحان کنیم.
آیا با دیگران متواضعانه برخورد می کنیم؟
تواضع در نوع حرف زدنمان؟
تواضع در نحوه برخوردمان با همسر، پدر، مادر، برادر، خواهر و حتی فرزندان؟

• ما در مقابل خانواده باید متواضعانه برخورد کنیم. کسی که متکبر است نمی تواند خوش اخلاق باشد چون یکی از پایه هاص اصلی خوش اخلاقی را ندارد.
طرز حرف زدن ما هم باید دلنشین باشد. کسی که با نیش و کنایه حرف می زند و حرف های زشت می زند، کسی که با حرف زدنش دیگران را تحقیر و مسخره می کند، فرد خوش اخلاقی نیست.

روی گشاده به این معناست که ما بهره دیگران را از یک چهره باز و خندان دریغ نکنیم و آنها را محروم نکنیم یکی از نشانه های بزرگ خوش اخلاقی است.

بیایید تصمیم بگیریم، وقتی که با خانواده مواجه می شویم، اصلی ترین چیزی که خانواده از ما می بیند، روی ما و کلام ماست. بنابراین اگر روی خوش نشان بدهیم و با کلام خوش با آنها صحبت کنیم در اصل دو پایه اصلی خوش اخلاقی را به آ نها هدیه دادیم.

در حرف زدن: یکی از اولین چیزهایی که ما در حرف زدن با دیگران استفاده می کنیم، کلمه سلام است. اسمی است که از آنها صدا می زنیم، درخواست هایی است که از آنها داریم، همه این ها باید خوب و گوارا باشد.

البته گوارا بودن به این است که ما طوری صدا بزنیم که به دل همسرمان یا طرف مقابلمان بنشیند و اسمی را صدا بزنیم که طرف مقابل دوست دارد بشنود. و طوری به طرف مقابل نگاه کنیم که مورد پسند باشد.

خیلی ها هستند که نگران چهره شان هستند؟

بسیاری از خانم ها بیشتر از آقایان نگران جذابیت های ظاهری شان هستند. این که انسان در منزل آراسته باشد و به چهره ظاهری اش برسد، حتما خوب است. هم مرد و هم زن برای همسرشان باید آراسته باشند. ولی حواسمان باید باشد که زیبایی در درجه اول به اخلاق است.

• اگر ما متواضعانه برخورد کنیم و اهل محبت باشیم و خوش اخلاقی از خودمان نشان بدهیم حتما این زیبایی ها، نقص های ظاهری چهره را می پوشاند.
رسول خدا (ص): “اگر حسن خلق آفریده ای بود، معلوم می شد موجودی نیکوتر از آن نیست. اگر بد اخلاقی آفریده ای بود، معلوم می شد که زشت تر از آن، موجودی نیست. (کتاب الزهد، ص ۲۶)

تصور کنید:
خانم یا آقایی آراسته، چهره خیلی جذاب و زیبا و از امثال نکات ظاهری که می تواند جذابیت تولید کند برخوردار است ولی اخلاق بدی دارد. شاید این جذابیت ظاهری بتواند تا مدتی کشش داشته باشد ولی مطمئن باشید بدون جذابیت اخلاقی که نمودش در خوش اخلاقی است این جذابیت های ظاهری نمی تواند دوام طولانی مدت داشته باشد.

به تواضع برگردیم: انسان های متکبر گاهی اوقات دوست دارند که نمایش خوش اخلاقی را اجرا کنند. ولی اینطور نیست که این نمایش همیشه گیرا باشد. نمایش تا یک اندازه شاید بتواند اطرافیان ما را آرام کند ولی آن هم دوام محدودی دارد.
من اگر بخواهم تواضع داشته باشم یعنی چه؟ یعنی خودم را برتر از خانواده ام ندانم.

همین که در درونم خودم را برتر ندانم، در نوع برخوردم با خانواده طوری عمل می کنم که اهل خانواده متوجه می شوند که من خودم را از آنها برتر نمی دانم. متوجه می شوند که برتری را به آنها دادم نه به خودم!

وقتی همسر من متوجه می شود که من خودم را از او برتر نمی دانم، رفتار من آن چیزی که دیگر نامش نمایش نیست در دلش می نشیند. لبخند من به دل او می نشیند. نوع صدا زدن و روی خوش من هم به دل او می نشیند.

• خیلی باید مراقب بود. آدم متکبر طبق حدیث نمی تواند دوستی داشته باشد. و دیگران فرد متکبر را دوست ندارند و رفتارهای او را هم نمی پذیرند.
بنابراین: خوش اخلاقی خودمان را مَحَک بزنیم.

سه ویژگی را در نظر بگیریم:
اول: تواضع
دوم: کلام گوارا
سوم: روی خوش